TND voorzitter Francine Heijnen mocht het spits afbijten van het symposium. De kern van haar betoog was dat ‘weerbaarheid een werkwoord is. We kunnen heel veel praten over weerbaarheid, maar het is tijd om het concreet en tastbaar te maken’.
De sprekers waren indrukwekkend en deskundig. Schout-bij-nacht b.d. Pieter Bindt, strategisch adviseur en voormalig directeur van de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst, gaf een diepgaande analyse van de huidige situatie. Daarbij konden we zien dat analyses uit 2022 alweer waren ingehaald door de realiteit. Mr. dr. Khan Jahier, Resilience Policy Officer bij NATO, benadrukte het belang van internationale samenwerking. Belangrijk onderwerp van zijn inleiding was ook de rol van de civiele wereld en de rol die burgers zelf in moeten nemen. Prof. dr. Marion Koopmans, hoogleraar virologie, sprak over de rol en learnings van infectieziekten en pandemieën. IJle Stelstra, algemeen directeur van het Nederlands Instituut Publieke Veiligheid nam ons mee in de taken en verantwoordelijkheden van de civiele autoriteiten. Tot slot gaf David van Weel, minister van Justitie en Veiligheid een toelichting over zijn bezoek aan Oekraïne.
De paneldiscussie was levendig en informatief waarbij de panelleden eerst onderling met elkaar in discussie gingen en er daarna ruimte was voor vragen uit de zaal. Na afloop van het symposium was er een borrel met de vanzelfsprekende bitterbal. Dat gaf de gelegenheid tot napraten en kennismaken met de verschillende sprekers en bezoekers van het symposium.
Het symposium was een waardevolle ervaring die ons bewust(er) moet maken van de uitdagingen die voor ons liggen en de belangrijke rol die we allemaal spelen in het versterken van onze weerbaarheid. De weerbaarheid komt niet (alleen) van de overheid. Er is inmiddels een brede consensus dat de bevolking handelingsperspectief geboden moet worden. Wat kan de inwoner van Nederland zelf doen? Minister van Weel: ‘Oekraïne bestaat nog door burgerinzet. Wij hadden na de tweede wereldoorlog ook een ‘society approach’ als het om veiligheid ging en die is na de koude oorlog afgebroken. Veiligheid is in de ogen van velen een zaak van de overheid geworden en niet meer van de burger zelf. Dat moet anders’’. Er werden door de sprekers modellen toelicht, dilemma’s en casussen besproken, maar een samenhangend en ‘silo-doorbrekend’ actieplan is er nog niet. Vanuit de zaal werd gepleit voor een structurele aanpak naast de vele ad hoc plannetjes. ‘Resilience by design’. Het is duidelijk. We zullen zelf aan de bak moeten. Weerbaarheid is namelijk een werkwoord.